Jak dobrać kamerę termowizyjną
dla budownictwa
Najważniejsze parametry dla branży budowlanej. Przydatne funkcje.
Kamery Termowizyjne Budownictwo
Branża budowlana stawia kamerom termowizyjnym bardzo wysokie wymagania, większe niż kamerom dla energetyki. Podstawowe zastosowanie to ocena jakości izolacji cieplnej budynków, lokalizacja mostków cieplnych, pęknięć struktury budynków, kontrola pracy wentylacji i klimatyzacji, systemu ogrzewania -zarówno centralnego jak i podłogowego. Kamery znalazły zastosowanie przy lokalizacji miejsc i ocenie zasięgu wycieków z CO i CWU a operatorzy z dużym termowizyjnym doświadczeniem potrafią zlokalizować wyciek z instalacji zimnej wody i kanalizacji. Kamera będzie przydatna przy ocenie pracy instalacji elektrycznej.
Najważniejsze parametry dla budownictwa
Wyszczególniliśmy parametry, które naszym zdaniem są istotne dla badań termowizyjnych w branży budownictwo. Jest to nasza subiektywna ocena.
Rozdzielczość detektora [Pixel]
To podstawowy parametr kamer termowizyjnych mający szczególne znaczenie w budownictwie. Podaje ilość punktów pomiarowych – czujników promieniowania – zawartych w matrycy detektora kamery.
Przy stałej odległości kamery od badanego obiektu wraz ze wzrostem rozdzielczości detektora zwiększa się jakość obrazu termograficznego – punkt pomiarowy obejmuje mniejszą powierzchnię obiektu dając dokładniejszy wynik /wynikiem pomiaru z punktu jest średnia temperatura powierzchni jaką obejmuje punkt/.
Wyższa rozdzielczość daje większe gwarancje dostrzeżenia istotnych wad w budynku, szczególnie jeżeli pomiary prowadzone będą na zewnątrz z większej odległości. Niewłaściwie dobrana rozdzielczość kamery /czytaj – za mała/ może znacznie ograniczyć Państwa konkurencyjność. To bardzo ważny aspekt. Inwestor zawsze wybierze firmę pomiarową, która dysponuje sprzętem o lepszej rozdzielczości, nawet jeżeli pomiar będzie dotyczył budynku parterowego, nie zawsze niższa cena usługi będzie miała dla inwestora znaczenia. Liczyć się będzie dokładność termogramów i większe prawdopodobieństwo wykrycia i lokalizacji wad.
Zachęcam Państwa do zapoznania się z naszymi materiałami pomocniczymi porównanie efektów zastosowania różnych rozdzielczości detektora.
W przypadku budownictwa zalecamy wybór najwyższej możliwej dla Państwa rozdzielczości, nawet kosztem innych parametrów lub funkcji kamery.
Uwaga. Po zakupie kamery rozdzielczości detektora nie można poddać rozbudowie na wyższą.
Jaki wpływ na pomiary ma rozdzielczość detektora i odległość od obiektu
Czułość termiczna [oC]
Czułość termiczna to różnica temperatur jaka kamera wykazuje. Tu budownictwo również stawia wysokie wymagania i dlatego kamery wszystkich firm produkujących dla tej branży wypuściły na rynek sprzęt o czułości <0,1oC. Wszystkie kamery Flira dla budownictwa gwarantują taką czułość. Planując pomiary wiążące się z wydawaniem ekspertyz, zalecamy wybór kamer jeszcze czulszych. Wyższa czułość termiczna pozwoli Państwu jeszcze precyzyjniej określać zakresy występowania zjawisk nieporządanych, typu mostki termiczne, zawilgocenia, nieszczelności izolacji. Wysoka czułość pozwoli Państwu szybciej dostrzec takie zjawiska – jeszcze podczas pomiarów.
Dokładność pomiaru [oC] [%]
Bardzo istotny parametr szczególnie wtedy kiedy uzmysłowimy sobie znaczenie błędu +/- 2oC a błędu +/- 5oC /niektórzy producenci podają błąd pomiaru sprzętu +/-5oC/. To są błędy dopuszczalne, które mogą się nie zdarzyć. Stojąc jednak przed wyborem kamery zdecydowanie lepiej wybrać tę, której producent gwarantuje mniejszy zakres błędu. Obszerniej piszemy o tym w poradniku dla inwestującego w termowizję na stronie “nim kupisz kamerę” – Rozdział II “Kup kamerę, która daje precyzyjne, powtarzalne odczyty”.
Zakres temperatur pomiaru
Kamery termowizyjne doskonale spisują się przy pomiarach w chłodniach, szczególnie mroźniach gdzie temperatury sięgają nawet do -40 st.C.
Cechy przyspieszające pomiary
Przedstawiam funkcje, które w znaczący sposób wpływają na skrócenie czasu wykonywania pomiarów.
Wymienny obiektyw
Kamery termowizyjne często dostępne są z jednym tzw. uniwersalnym obiektywem 23-25o.
Prowadząc badania w budownictwie, często będą spotykać się Państwo z budynkami wysokimi, szerokimi, czy stojącymi blisko siebie. Jeszcze częściej prowadzić będą Państwo pomiary w małych pomieszczeniach. Niezbędny wówczas okaże się dodatkowy obiektyw – szerokokątny, który pozwoli jednym ujęciem wykonać termogram przegrody.
Korzystanie z dodatkowych obiektywów skraca czas prowadzenia pomiarów i sporządzania raportów. Oszczędności czasu z tego tytułu to około 1/3 mniej termogramów do wykonania w przypadku obiektywów szerokokątnych.
Kupując kamerę proszę, w pierwszej kolejności, zaopatrzyć się w obiektyw uniwersalny, a ewentualnie później, po nabraniu doświadczenia, dokupić następne.
Uwaga. Zakup dodatkowego obiektywu w niektórych modelach wiąże się z dodatkową kalibracją kamery – obiektyw przypisany jest do konkretnej kamery.
Aparat fotograficzny
Bardzo przydatne narzędzie, ale w budownictwie jeszcze niezbyt doskonałe. Szczególnie podczas nocnych pomiarów prowadzonych na zewnątrz budynków.
Jeżeli Państwa Zleceniodawca zażyczy sobie oprócz termogramów fotografie w świetle widzialnym, to proszę być zaopatrzonym w samodzielny aparat fotograficzny z mocną lampa błyskową. Obecnie Flir produkuje kamery z największą rozdzielczością aparatu zaopatrzone w lampy doświetlające ale idealnie sprawdzają się we wnętrzach budynków. Kamery z małą rozdzielczością i bez lamp doświetlających na niewiele sie zdadzą. Obraz wizyjny będzie czarną plamą.
Niektóre modele kamer Flira, za jednym uruchomieniem spustu, wykonują jednocześnie termogram i obraz w świetle widzialnym.
Użycie kamery z wbudowanym aparatem fotograficznym to oszczędność czasu, wykonywania pomiarów i obróbki w trakcie powstawania raportów, rzędu 20 – 30%. Odpada cały proces ustawiania aparatu fotograficznego, zgrywania zdjęć z dwóch źródeł do komputera, kojarzenia zdjęć w trakcie analiz. Ważnym elementem jest rozdzielczość aparatu i doświetlenie dodatkowa lampą.
Cechy zwiększające komfort pracy operatora
Bardzo ważny aspekt pracy z kamerami. Oczywiście można wytrzymać wszystko. Jeszcze klika lat temu 30 kg wagi kamery, w postaci trzech dość pokaźnych elementów do przenoszenia z miejsca na miejsce, nikogo z branży nie dziwiły. Teraz kamery ważą nawet 550 gramów.
Ten rozdział to oczywistości i nie będę Państwa zanudzał banałami o wyższości kamer lekkich nad cięższymi, czy tych, które pracują na bateriach nawet 7 godzin. Warto jednak wiedzieć jakie cechy mają kamery innych producentów i je porównać w momencie podejmowania ostatecznej decyzji.
Wymienna bateria
Bardzo flustrujacy jest moment, kiedy w trakcie pomiarów, kamera informuje nas o tym, że mamy koniec baterii. Dobrze, jeżeli jesteśmy do tego przygotowani, tzn. mamy drugą naładowaną baterię. Możliwość wymiany, szczególnie podczas długich pomiarów w terenie, to koleje usprawnienie oszczędzające czas i nerwy. Baterie Flira ładują się średnio w 1,5 godziny, co jest czasem krótszym niż czas pracy na jednej baterii jaki gwarantuje producent.
Podczas pomiarów korzystam z ładowarek dwukomorowych, często używam możliwości ładowania baterii w samochodzie. Nie wyobrażam sobie sytuacji, kiedy nie mógłbym wymienić baterii i musiałbym czekać aż załaduje się bateria będąca osadzona “na stale” w kamerze. Strata cennego czasu!
Zoom
Zoom w kamerach, w zależności od modelu, wynosi od x2 do x8. Jest zoomem cyfrowym. Czy da się oszczędzić czas znacząco? Wszystko zależy od naszych potrzeb i umiejętności. Przyznam, że czasem się przydaje a wtedy nie muszę przybliżać się i brnąć przez krzaki, płoty, rowy melioracyjne a robie termogram, opisuje komentarzem i idę dalej. To oczywiście kwestia przyzwyczajenia do korzystania i świadomości, że coś takiego kamery posiadają.
Komentarze głosowe
Możliwość zamieszczenia komentarza do termogramu to następna funkcja skracająca czas wykonywania pomiarów i proces sporządzania raportów. Trudno mi oszacować ile można czasu zyskać, ale korzystam z tej funkcji w każdym przypadku kiedy jest taka możliwość – czasem jej nadużywam.
Żmudne, ręczne – na kartce, opisywanie np. “cel”, podczas pomiarów w rozdzielni, zostaje zastąpione możliwością sporządzenia nagrania i odsłuchania go już w pracowni przed komputerem. I to jest ta oszczędność czasu! Komentarz przypisany jest do termogramu a oprogramowanie w komputerze posiada funkcje umożliwiającą odsłuchanie informacji.
Dodatkowe funkcje pomiarowe
Teledyne FLIR wprowadził w swoich kamerach, przeznaczonych dla budownictwa, dwie funkcje wspierające pomiary i analizy. Są to “alarm punktu rosy” i “alarm izolacji”.
Warto mieć kamerę, która wskaże Państwu miejsca przegrody narażone na osadzanie się wilgoci zawartej w powietrzu. To bardzo uwiarygadnia inwestorowi wyniki pomiarów, szczególnie, jak może je obejrzeć natychmist, jeszcze w czasie pomiarów.
Palety kolorów
Na rynku kamer spotkamy około 12 zestawów palet kolorów /na zdjęciu obok prezentuje tylko 8/. Można już powiedzieć, że branże, w których wykorzystywane są kamery, maja już swoje ulubione palety, ale proszę sie tym nie sugerować. To kolejny przypadek / po zoomie/ kiedy to czy oszczędzimy czas wynika z naszych umiejetności i doświadczenia. Zmienność palety kolorów w kamerze przydaje się zawsze wtedy, kiedy mamy wątpliwości, czy to co widzimy jest prawdą. Odpowiednio dobrana paleta pozwala uwidocznić to czego inne nie pokażą a to skróci czas naszej pracy a ponadto pozwoli trafnie wyciągnąć wnioski. Podczas pomiarów, czy analizy, zawsze dobrze obejrzeć termogram w różnych paletach.
Kupując kamerę bardzo proszę uważnie przejrzeć JAKOŚĆ obrazu, próbując wszystkie dostępne palety na tym samym obiekcie.